Kanal Tedavisi Nedir?

Endodontik tedavi olarak da bilinen kanal tedavisi, hastanın dişindeki enfeksiyonu ortadan kaldırmayı ve temizlenmiş dişi sonrasında cereyan edebilecek daha fazla bir mikrobiyal istiladan korumayı amaçlayan, dişin hastalıklı durumdaki pulpasına yapılan bir uygulamadır. Pulpa odası ve kök kanalları; sinir dokusu, kan damarları ve çürüğe sebep olan bakteriler tarafından doğal olarak işgal edilen dişin içindeki boşluklardır. Bu bileşenler hep birlikte diş özünü oluşturur.

Endodontik tedavi, bu yapıların tamamen çıkarılmasını ve ardından boşlukların şekillendirilmesini, temizlenmesini; küçük eğeler ve özel solüsyonlar ile dekontaminasyonu ve ardından dekontamine olmuş kanalların yeniden doldurulmasını içerir.

Kimler Kanal Tedavisi Yaptırabilir?

Kanal tedavisinin amacı, diş ağrısını azaltmak ve dişin daha uzun süre sağlıklı kalmasını sağlamaktır. Dolayısıyla herhangi bir diş ağrısı ya da enfeksiyonu olan kişiler kanal tedavisi yaptırabilir. Bu uygulama, dişin içinde bulunan kanalları temizleyip doldurarak diş ağrısını azaltmayı ve dişin daha uzun süre sağlıklı kalmasını sağlamayı amaçlar. Kanal tedavisinin yapılabilmesi için bir diş hekimi görüşüne ihtiyaç vardır. Diş hekimi, dişin durumunu değerlendirerek kanal tedavisinin gerekli olup olmadığına karar verecektir.

Kanal tedavisi uygulamasının süresi, hastadan hastaya değişebilir. Genellikle, bir diş için tek seanslık bir kanal tedavisi birkaç saat sürer. Ancak, dişin durumu veya dişin içinde bulunan kanalların sayısı gibi faktörler nedeniyle daha fazla seansa ihtiyaç duyulabilir. Bu durumlarda, endodontik tedavi birkaç gün veya hafta sürebilir. Diş hekiminin değerlendirmesi sonucunda, hastanın durumuna en uygun tedavi yöntemi belirlenir ve operasyonun ne kadar süreceğine karar verilir.

Bir Dişin Yapısı Nasıldır?

Bir dişin yapısı, dış görünümünden farklı olabilir ancak genellikle aşağıdaki bileşenlerden oluşur:

• Dişeti: Dişin dışında bulunan ve dişleri koruyarak destekleyen doku.
• Diş minesi: Dişin dış yüzeyini kaplayan ve dişlerin renklerini vermeye yarayan ince bir tabaka.
• Dentin: Dişin içinde bulunan, dişin yapısının büyük bölümünü oluşturan ve dişin dayanıklılığını sağlayan doku.
• Pulpa: Dişin içinde bulunan, dişin içine giden kanalları içeren ve dişin canlı dokusunu oluşturan bölüm.
• Kök: Dişin içinde bulunan ve dişin dişetine bağlı olan bölüm. Dişin kökü, dişin dayanıklılığını sağlar ve dişin dişetine güçlü bir bağlantı kurarak dişin düşmesini önler.

Hangi Durumlarda Kanal Tedavisi Yapılır?

Pulpa enfeksiyonunun belirtileri şunlardır: Sıcak veya soğuk yiyecekleri ve içecekleri yiyip içerken hissedilen ağrı, dişleri sıkarken ya da çiğnerken duyulan ağrı veya sallanan bir diş. Enfeksiyon ilerledikçe, bu belirtiler genellikle pulpanın ölmesiyle sona erer. Ancak bu sırada enfeksiyon aslında kök kanal sistemine yayılmıştır. 

Daha sonra şu belirtiler görülebilir: Dişleri sıkarken ya da çiğnerken ağrının tekrar ortaya çıkması, enfekte olan dişin yanındaki dişetinin şişmesi, enfekte olan dişten akıntı gelmesi, yüz veya çene şişmesi ve diş renginin koyulaşması. Kanal tedavisine çoğunlukla aşağıdaki durumlar yaşandığında ihtiyaç duyulur:

• Diş ağrısı: Şiddetli bir ağrı söz konusuysa kanal tedavisi gerekli olabilir, çünkü diş ağrısı bazen dişin içinde bulunan kanallarda bulunan bakterilerin üremesi sonucu ortaya çıkar.
• Enfeksiyon: Bazı vakalarda enfeksiyonlar dişin içinde bulunan kanallarda bulunan bakterilerin çoğalması sonucu meydana gelir.
• Çürük diş: Kanal tedavisine ihtiyaç duyulabilir, çünkü çürük bir dişte de bakteriler dişin içinde bulunan kanallarda üreyebilir ve bu yüzden enfeksiyon görülebilir.
• Diş kaybı: Hastanın bir diş kaybı sonucunda bu dişin yerinde oluşan boşlukta artık durumda kalan kanallarda enfeksiyon görülebilir.

Kanal tedavisine ihtiyaç duyulup duyulmadığını ancak deneyimli bir diş hekimi tespit edebilir. Bu nedenle, diş ağrısı ya da enfeksiyonu olan kişilerin acilen bir diş hekimi ile görüşmesi önerilir. Diş hekimi, dişin durumunu değerlendirerek kanal tedavisinin gerekli olup olmadığına karar verecektir.

Kanal Tedavisi Uygulaması Nasıl Gerçekleştirilir?

Kanal tedavisi uygulaması, çoğunlukla şu adımlar izlenerek gerçekleştirilir. Öncelikle diş hekimi, hasta durumdaki dişin durumunu değerlendirir ve kanal tedavisinin gerekli olup olmadığına karar verir.

Daha sonra dişin altındaki dokuları uyuşturur ve dişin içine bir delik açar. Bu sayede içerideki kanallara erişilebilir. Diş hekimi, bu bölgeyi tamamen temizler ve tüm bakterilerle birlikte dişin içinde bulunan diğer zararlı maddeleri de çıkarır.

Temizlenen kanallar yeniden doldurulur. Bu işlem sırasında aslında dişin içinde oluşan boşluklar doldurulur ve dişin güçlendirilmesi sağlanır. Son olarak, dişin üstüne bir kapak (koruyucu) konur. Bu kapak, dişin korunmasını ve işlem sonrası ağrının azaltılmasını sağlar.

Bu adımlar kanal tedavisi uygulamasının genel yapısını oluşturur. Ancak her durumun farklılık gösterebileceği ve diş hekiminin işlemi bireysel olarak değerlendireceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, kanal tedavisi uygulamasının tam olarak nasıl yapılacağı konusunda en doğru bilgiyi sadece bir diş hekimi verebilir.

Kanal tedavisi tamamlandıktan sonra hastaların dişlerinin rutin bakımlarını sürdürmeleri çok önemlidir. Bu kişiler, işlem sonuçlanana kadar sert yiyeceklerden uzak durmalıdır. Son seansın ardından, onarılmış dişin artık ağrılı olmaması gerekir, ancak birkaç gün acı hissedilmesi de normaldir. Eğer kişi ağrı kesici kullanmasına rağmen ağrı ve şişlik gibi belirtilerle karşı karşıya kalıyorsa zaman kaybetmeden mutlaka diş hekimine görünmelidir.